motoryzacja

Dzięki wielu latom doświadczeń udało się opracować dwa rozwiązania wspomagające prawidłowe działanie rozrządu. Żadne z nich nie jest jednak doskonałe - ani łańcuch, ani pasek nie daje 100% pewności przez cały okres użytkowania auta. A zatem który z tych elementów jest lepszy?

Czym się różni łańcuch rozrządu od paska rozrządu?

Na wstępie trzeba zaznaczyć, że oba elementy pełnią dokładnie tę samą funkcję. Najkrócej można ją opisać jako przenoszenie momentu obrotowego z wału korbowego na wał rozrządu. Działanie to jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania silnika. Co więcej, musi być odpowiednio zsynchronizowane w czasie i przestrzeni, aby tłoki i zawory optymalnie ze sobą współdziałały.

Oba tytułowe elementy są  niezwykle ważne. Podobne konsekwencje przynosi zarówno zerwanie łańcuszka rozrządu, jak i paska. W wyniku takiego zdarzenia może dojść do wzajemnego uderzania się zaworów z tłokami, a następnie pogięcia trzonków zaworów oraz uszkodzenia prowadnic zaworowych. Remont jest wyjątkowo kosztowny, warto więc zrobić wszystko, aby go uniknąć.

Paski i łańcuchy rozrządu narażone są w czasie pracy na bardzo zmienne warunki temperatury, naprężeń i tarcia. Dodatkowo posiadają specjalne zęby, by ilość przełożeń pomiędzy kolejnym kołami zębatymi i pozostałymi elementami idealnie się zgadzała. W teorii zatem zarówno pasek, jak i łańcuch powinien być nie tylko nadzwyczaj trwały, lecz również precyzyjnie wykonany. Dyskusja na temat bardzo często poruszana jest na http://teamtotal.pl/, gdzie łańcuch zyskuje znacznie więcej pozytywnych opinii.

Paski rozrządu

Do prawidłowej pracy tego elementu niezbędne są suche i czyste warunki, dlatego niemal zawsze znajduje się on w specjalnej obudowie ochronnej. Została ona wykonana w prosty sposób, dzięki czemu nie tylko znakomicie spełnia swoją funkcję, lecz także w niezwykle łatwo można ją rozmontować. Ułatwia to dostęp do paska w przypadku jego wymiany bądź kontroli.

Zrozumiałe jest to, że wraz z eksploatacją pasek się zużywa. Dzięki stosowaniu coraz to lepszych materiałów, element wytrzymuje większy przebieg i jest w wyższym stopniu odporny na rozciąganie. To jedna z tych dolegliwości, która najbardziej dokucza paskom, które w wyniku długotrwałego działania poddają się siłom mechanicznym na nie oddziałującym.

Niezwykle istotne jest poprawne założenie paska. W pierwszej kolejności musi się zgadzać przełożenie zębów na poszczególne koła zębate, aby zapobiec wcześniej wspomnianym awariom. Drugim nadzwyczaj ważnym parametrem jest naciąg, na który trzeba zwrócić szczególną uwagę przy kontroli lub zakładaniu nowego paska. Jeżeli będzie założony zbyt ciasno, będzie się nie tylko wydłużał, lecz w skutek zwiększonych oporów i tarcia, zwiększy się szansa na jego przerwanie.

Twoją uwagę powinien zwrócić charakterystyczny odgłos po uruchomieniu silnika. W pasku za luźno założonym znacznie szybciej wytrą się zęby, co przy skrajnym zużyciu również prowadzi do przerwania jego ciągłości lub przeskakiwania w czasie pracy.

Łańcuch rozrządu

Dawniej łańcuch rozrządu kojarzony był z całkowitą niezawodnością. Legendami obrosły opowieści o autach, które potrafiły przejechać 300, 400 a nawet 500 tysięcy kilometrów bez żadnej awarii w obrębie tego elementu! Czyż teraz nie byłby to imponujące osiągnięcie?! Trzeba przyjąć jednak, iż wtedy łączył on w zasadzie jedynie dwa koła zębate, podczas gdy teraz dochodzą do tego m.in. ślizgacze, a samych kół jest kilka. Tworzy to znacznie większe obciążenia w trakcie pracy wymagając jednocześnie od konstruktorów precyzji większej o kilka poziomów.

Dlatego też dziś, pomimo wykorzystania solidniejszych materiałów oraz dokładniejszego procesu produkcji, zrobienie takiego przebiegu bez żadnej wymiany jest niestety w zasadzie niemożliwe. W porównaniu do standardowych pasków są one jednak wytrzymalsze i w kategorii trwałości zdecydowanie prowadzą.

Wytrzymałość jest głównym powodem, dla którego są montowane głównie w silnikach o dosyć dużej mocy i pojemności skokowej. Często spotyka się je też w pojazdach z jednostkami napędowymi wyposażonymi w regulację faz rozrządu.

Łańcuszek rozrządu pracuje w specjalnej i szczelnie zamkniętej obudowie, gdzie jest stale smarowany olejem silnikowym. Tego rodzaju niwelowanie sił tarcia jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania elementu, w przeciwnym razie mógłby nie wytrzymać nawet kilkudziesięciu tysięcy kilometrów.

W zależności od modelu, po jednej lub po obu stronach łańcucha umieszcza się ślizgi napinaczy hydraulicznych. Odpowiadają one za utrzymanie prawidłowego napięcia łańcucha (wbrew pozorom on także się rozciąga), zapobiega też występowaniu drgań i hałasu.

Z reguły łańcuch wymienia się wraz z napinaczem, najczęściej przy okazji kapitalnego remontu silnika (czyli po około 250-300 tys. km), choć nie można tego traktować jako reguły.

Pasek czy łańcuch rozrządu?

Jak to często bywa, wszystko „rozbija się” o detale. Oba rozwiązania mają swoje zalety, ale wydaje się, że z delikatnym wskazaniem w stronę łańcucha. Jeżeli jednak dochodzi już do jego wymiany, koszty mogą solidnie „wyczyścić” Twój portfel. Najrozsądniejszym wyjściem jest stosowanie pasków rozrządu do samochodów o pojemności silnika nie większej niż 2 l. Auta z mocniejszymi jednostkami napędowymi dla wygody i przede wszystkim bezpieczeństwa kierowcy powinny posiadać trwalszy i mocniejszy łańcuch rozrządu.