najwięcej postów 60 dninajwięcej postówostatnio dodanenajlepiej ocenianenajlepiej oceniane 60 dniostatnio dodane odpowiedzi
Witamy na forum serwisu elblag.net. Obecnie forum nastawione jest na tematykę związaną z uruchomionymi serwisami. Jego treść tworzą wątki założone przez użytkowników oraz komentarze dodane do artykułów. Zapraszamy do dyskusji :-)
Sugestie, opinie, zgłaszanie błędów prosimy kierować tutaj. Korzystanie z forum oznacza akceptację regulaminu. Redakcja nie odpowiada za wypowiedzi dodane przez użytkowników.
Zastrzegamy sobie prawo do moderowania i przechowywania zablokowanych komentarzy.
+ dodaj odpowiedź
data dodaniaocena

ogólna rozmowa

wszystkie ogólne tematy, główny kanał forum zakładaj nowe wątki, zaczynaj dyskusję...
Historia jednej z najpiękniejszych elbląskich kamienic (+ zdjęcia)
2017-03-17 12:22 100%

Historia jednej z najpiękniejszych elbląskich kamienic (+ zdjęcia)

rozpoczęty ponad rok temu przez Marcin Mongiałło

Zaledwie kilka dni temu rozpoczęła się przebudowa ulicy Studziennej. My z tej okazji postanowiliśmy przybliżyć Wam losy jednego z najpiękniejszych obiektów Starego Miasta w Elblągu, który jest położony właśnie na tejże ulicy. Mowa o kamienicy znajdującej się pod numerem 33-34A (niegdyś Wilhelmstraße 56), w której mieści się obecnie klinika medycyny estetycznej. Budynek ten jest jednym z nielicznych w Elblągu przykładów udanej, można także dodać - twórczej, rekonstrukcji.

Kamienica ta jest swoistym ewenementem, gdyż porównując jej wygląd na archiwalnych fotografiach z tym, który widzimy obecnie, wydaje się, że obecna fasada wygląda jeszcze bardziej okazale, skuteczniej przyciągając uwagę przechodniów. Jest to wyjątek na tle innych elbląskich kamienic, które w zdecydowanej większości były odbudowywane przy zastosowaniu zasady retrowersji.

W tym miejscu przypomnijmy o dwóch odmiennych koncepcjach odbudowy i zagospodarowania Starego Miasta w Elblągu: historycznej rekonstrukcji i postmodernistycznej retrowersji. Ta ostatnia stanowi nurt architektoniczny polegający na odbudowie dokonywanej w zgodzie z dawnym układem i wysokością ulic, ale z bardzo swobodnym potraktowaniem detalu, kolorystyki, jak również z użyciem dużej ilości ornamentyki luźno nawiązującej do stylów historycznych. Oprócz elbląskiej starówki retrowersję zastosowano na Starym Mieście w Głogowie, Starym Mieście w Kołobrzegu, czy też na Wyspie Spichrzów w Gdańsku. Rekonstrukcja natomiast przewiduje odtworzenie zniszczonego, zabytkowego budynku lub jego nieistniejących już detali do stanu sprzed zniszczenia. Prace rekonstrukcyjne są prowadzone w oparciu o zachowane plany, projekty, fotografie lub szkice. Przykładem bardzo udanej rekonstrukcji jest duża część Starego Miasta w Gdańsku oraz Stare Miasto Warszawie. W naszym mieście także znajdziemy doskonałe przykłady rekonstrukcji. Są nimi: katedra św. Mikołaja (1948-1965), Dom Królów, kamienica przy ul. Wigilijnej 18 oraz budynek o którym mowa, czyli, kamienica pod numerem 33-34A.

Studzienna 33-34A, fot. Marcin Mongiałło

Pierwszy dom w tym miejscu został wzniesiony z cegły około 1390 roku. Pomocny w określeniu czasu budowy tej gotyckiej budowli jest portal znajdujący się w kruchcie katedry we Fromborku, który powstał w 1388 roku, a który żywo przypomina ten znajdujący się w kamienicy na Studziennej. Widać wyraźnie, że znajdujące się we Fromborku ozdobne architektoniczne obramienie drzwi wejściowych stanowiło inspirację dla bardzo podobnego znajdującego się na elbląskiej starówce. W "Rejestrze wiejskim" oraz w zestawieniu "Listy właścicieli gruntów miejskich" znajdziemy wiele nazwisk właścicieli tej okazałej nieruchomości. Wsród nich pojawiają się takie jak: Rote, Braun, Bryn, Greff, Schön, Black, Zabel, Wartenberg. W latach 1650-1700 pod tym adresem mieszkał nawet sam burmistrz miasta Roßkopf.

Miejsce to było przez wiele lat sławne ze względu na mieszczącą się w kamienicy wytwórnię organów  „Gebrüder A. und M. Terletzki” (w skrócie: „Gebrüder Terletzki”.), która była uznawana za najsłynniejszą w całych północno-wschodnich Prusach.

Została założona w 1857 roku przez braci  Augusta i Maxa Terletzkich. Byli oni synami Joachima Terletzkiego, organmistrza z Sząbruka (wówczas niem. Schönbrück) nieopodal Olsztyna, pełniącego tamże obowiązki organisty przy katolickim kościele parafialnym. Firma funkcjonowała znakomicie i cieszyła się coraz lepszą renomą. Jej sława wychodziła poza granice Prus. Zamówienia płynęły także z zagranicy, w tym nawet z odległej Manili na Filipinach. Niestety wspólnikom nie dane było zgodnie współpracować. Wybuchł konflikt rodzinny, bracia poróżnili się. Max osiadł w Królewcu (wówczas niem. Königsberg). Bardzo nieprzyjemne nieporozumienia w rodzinie nie były niestety jedyną bolączką Augusta Terletzkiego, bowiem przedwcześnie zmarł jego syn, który miał zostać następcą prawnym zakładu. Zrozpaczony ojciec musiał zatem szukać sukcesora poza rodziną. Naturalnym wyborem był ceniony przez niego własny wychowanek - Eduard Wittek, który po nauczeniu się trudnego rzemiosła pod okiem Augusta Terletzkiego, osiadł w Grudziądzu (wówczas niem. Graudenz), gdzie założył własny zakład organomistrzowski. Po propozycji złożonej przez swego byłego nauczyciela, w 1893 roku stał się wspólnikiem, a w połowie 1894 roku przejął firmę Augusta Terletzkiego. Najważniejszymi, przełomowymi datami w wieloletniej w działalności przedsiębiorstwa były: rok 1906, w którym przedsiębiorstwo Eduarda Wittek'a zostało oficjalnym dostarczycielem organów na dwór księcia Fryderyka Leopolda Pruskiego, 1916 rok, kiedy to cesarz Wilhelm II wyraził swoje osobiste uznanie dla organów zainstalowanych w nowo wybudowanym kościele w Kadynach oraz rok 1925, kiedy firma świętowała oddanie do użytku pięćsetnego instrumentu.

oceń wątek 1 0 zgłoś do moderacji
2017-03-17 20:23 31%
1

odpowiedziano ponad rok temu przez _kioskarka_
Zalewie ? Pierwsze zdanie, pierwszy wyraz i już literówka. W kolejny zdaniu czytamy, że dom stoi na ulicy, zamiast przy ulicy. Skończyłem w tym miejscu czytać artyk..... cokolwiek to jest.
odpowiedz oceń post 4 9 zgłoś do moderacji
2017-03-17 21:59 50%
2
odpowiedziano ponad rok temu przez Autor
Pani kioskarko. Nie jest to błąd, a pani uwaga jest niemerytoryczna. Radzę wcześniej zapoznać się z zasadami polskiej ortografii. Co mówi o tego typu konstrukcji Słownik Języka Polskiego PWN? Dopuszcza obie formy: "Konstrukcja przy ulicy wcale nie jest częstsza niż na ulicy, na odwrót – jest dwukrotnie rzadsza. Jednak np. w kontekście czasownika mieszkać obie spotyka się równie często. A z kolei dom przy (jakiejś) ulicy jest kilkakroć czętszy niż dom na (jakiejś) ulicy. Może właśnie konstrukcje z domem miał Pan na myśli, pisząc o przewadze przyimka przy nad przyimkiem na?
Powyższe uwagi o frekwencji form podałem na podstawie Korpusu Języka Polskiego PWN (ponad 60 mln słów), który składa się głównie z tekstów pisanych. W języku mówionym przewagę zyskałyby pewnie formy typu mieszkać na ulicy, od dawna używane potocznie w tym znaczeniu (i niekoniecznie mające związek z bezdomnością).", Mirosław Bańko, PWN (źródło: http://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/na-ulicy-czy-przy-ulicy;6234.html)
oceń post 6 6 zgłoś do moderacji
2017-03-18 22:43 0%
3
odpowiedziano ponad rok temu przez _kioskarka_
więc jadąc samochodem musiałem ominąć samochód który stał zaparkowany na ulicy, jednocześnie minąłem dom który stal przy ulicy. Samochód stoi NA ulicy (np. asfaltowa nawierzchnia), ale dom stoi PRZY ulicy. Między domem, a ulicą jest jeszcze chodnik.
oceń post 0 2 zgłoś do moderacji
2017-03-18 13:07 82%
4

odpowiedziano ponad rok temu przez Asia
Zdjęcie nr 4 w galerii. Studzienna jak ulica z moich snów. Gdyby tak wyglądała teraz elbląska starówka. Pomarzyć można :(
odpowiedz oceń post 9 2 zgłoś do moderacji
2017-03-22 07:46 0%
5

odpowiedziano ponad rok temu przez tatus505
O głupoto ludzka mając dawne zdjęcia czemu nie robi się chociaż podobnego wygladu z zewnątrz co za problem było zrobić taka samą elewację?
odpowiedz oceń post 0 3 zgłoś do moderacji
2017-03-22 14:58 60%
6
odpowiedziano ponad rok temu przez gnom
Twoja uwaga jest bardzo subiektywna. Mi się zdecydowanie bardziej podoba obecna elewacja.
oceń post 3 2 zgłoś do moderacji
dodaj odpowiedź
Dołącz do dyskusji
Tytuł posta Twój nick
Treść posta
serwis elblag.net nie ponosi odpowiedzialności za treści na forum. Wpisy nie związane z wątkiem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane (regulamin).
Warmia i Mazury regionem zjednoczonej Europy Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013.